Tożsamość jest terminem odnoszącym się do świadomości, który wiąże się z pragnieniem wyodrębnienia swojego „Ja”. Tożsamość charakteryzuje się pełną świadomością danej osoby, znajomością jej cech oraz doświadczenia. Jest ona bezpośrednio związana ze stałością cech psychicznych oraz fizycznych, przekonań, wartości osobistych oraz charakteru otoczenia. Można wyróżnić tożsamość osobistą, która jest związana z poczuciem wyjątkowości oraz indywidualności danej osoby spośród innych oraz tożsamość społeczną. Poszukiwanie własnej tożsamości za pomocą wewnętrznych przemyśleń występuje w okresie adolescencji. Często ten okres wiąże się z poczuciem niepokoju oraz zagubienia, ale i również ostatecznie poczuciem satysfakcji związanej ze zwiększającą się autonomią oraz niezależnością. W trakcie trwania tego okresu można zaobserwować różnorodne drogi związane z konstruowaniem własnej tożsamości np. za pomocą ustanawiania ciągłości swojego istnienia, próby modyfikowania samego siebie (np. poprzez zmianę wyglądu zewnętrznego, samego sposobu bycia lub przyjmowania czyichś poglądów) oraz testowania samego siebie (np. poprzez stawianie konkretnych postanowień, dokonywanie osiągnięć).
W trakcie trwania okresu adolescencji koncepcja swojego „Ja” cechuje się wielowymiarowym oraz wielopostaciowym charakterem. Nastolatek przechodzący przez ten okres próbuje odpowiedzieć sobie na pytania:
- Jaki ja jestem,
- Jaki chciałbym być,
- Jaki powinienem być,
- Jaki dam radę być,
- Kim będę.
Ericson- twórca etapów rozwoju twierdzi, że w tym czasie zachodzi kryzys tożsamości u młodej osoby. W momencie uporania się z tym kryzysem dana osoba wchodzi w kolejny etap rozwoju, jakim jest dorosłość, staje się silna i niezależna. Dodatkowo bardzo ważną rolę w ustaleniu swojej tożsamości pełni tożsamość płciowa.