Uzależnienie

Uzależnienie jest chorobą, która polega na potrzebie wykonywania czynności lub zażywania substancji, uznawanej za nagradzającą. Początkowo uleganie pokusie przynosi dużą satysfakcję, jednak wraz z postępowaniem choroby – brak dostępu do danej substancji lub niemożność wykonania danej czynności znacząco utrudnia normalne funkcjonowanie.

Problem uzależnień dotyka wiele osób dorosłych. Niektórzy przez lata żyją w nałogu, notorycznie wykonując daną czynność lub zażywając coraz większe lub mocniejsze dawki danej substancji, co określa się mianem zwiększenia tolerancji organizmu, który potrzebuje coraz większej ilości do uzyskania tego samego efektu.

Przyczyn popadania w uzależnienia może być wiele. Na podstawie badań wyróżniono 3 główne obszary odpowiedzialne za predyspozycje do uzależniania: czynniki genetyczne, psychologiczne (np. niska odporność na stres, perfekcjonizm, depresja, zaburzenia lękowe, zaburzenia osobowości) oraz środowiskowe (wychowywanie się w środowisku o niskim statusie społecznym i materialnym, nieprawidłowe wzorce zachowań).

Uzależnienie diagnozuje się u osoby, która odczuwa silny i natrętny przymus wykonania danej czynności lub zażycia danego środka i straciła kontrolę nad tym, kiedy zacząć, skończyć i jaką dawkę zastosować. Po odstawieniu używki lub zaprzestaniu wykonywania czynności pojawia się stan abstynencyjny, odczuwany jako subiektywnie negatywny. Świat osoby uzależnionej skupia się na substancji lub czynności, która zawładnęła jej psychiką. Chory poświęca się i jest zaangażowany w poszukiwanie, zdobywanie i przyjmowanie środka lub wykonywania określonej czynności w celu zaspokojenia, często kosztem dotychczasowych zainteresowań, życia osobistego, i zawodowego. Próbuje racjonalizować konieczność stosowania używki – częstym zjawiskiem jest samoutrudnianie. Samodzielne próby zerwania z nałogiem często kończą się niepowodzeniem.

Każda substancja lub czynność może być uzależniająca, jednak wyróżniono grupę środków i zachowań, które umożliwiają szybką gratyfikację, przez co są prostą drogą do nałogu. Powszechnie uznawanymi za uzależniające są papierosy, narkotyki oraz alkohol. Poza nimi wysoce uzależniający jest hazard, a także czynności z pozoru neutralne – praca, zakupy, a nawet sport czy korzystanie z Internetu.

Czy uzależnienia można leczyć?

Terapia uzależnień jest drogą ku normalności dla każdej osoby, która:

• czuje, że przez nałóg traci kontrolę nad swoim życiem,
• potrzebuje wsparcia w zerwaniu z nałogiem,
• odczuwa cierpienie z powodu uzależnienia,
• uporała się z uzależnieniem i poszukuje wsparcia w życiu bez uzależnienia.