Jeśli zastanawiasz się, czy Twoje dziecko może być w spektrum autyzmu, zachęcam do zapoznania się z artykułem. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej lub szukasz wsparcia, to zapraszam do zapoznania się z naszą ofertą psychologiczną oraz terapeutyczną.
Autyzm to szerokie pojęcie obejmujące zaburzenia charakteryzujące się nieprawidłowościami w zachowaniu, komunikacji, relacjach społecznych i funkcjonowaniu poznawczym. Mają podłoże neurologiczne, ale dokładne przyczyny nie zostały jeszcze ustalone.
Co zrobić, żeby rozpoznać autyzm? Każde dziecko jest inne, tak samo objawy autyzmu mogą być inne u dzieci. W diagnostyce zaburzeń występują pewne wzorce zachowań dzieci. Należy pamiętać, że nasilenie objawów może również zmieniać się z wiekiem, u starszych dzieci, stereotypowe zachowania mogą być mniej widoczne.
Objawy spektrum autyzmu widoczne są w relacjach z ludźmi, komunikacji i mowie. Zachowanie dziecka często bywa niezrozumiałe. Zazwyczaj można też zaobserwować mocne przywiązanie do rutyn, powtarzanie aktywności, a także niecodzienne zainteresowania. Wśród typowych cech i zachowań często mówi się o:
U dzieci z autyzmem często występuje unikanie kontaktu wzrokowego lub problem z jego utrzymaniem, brak dzielenia się, a także braki w zasobach do odpowiedniego regulowania interakcji społecznych i problem z używaniem nabytych umiejętności w interakcjach społecznych.
Autyzm nie jest chorobą, ale zaburzeniem, dlatego nie można go wyleczyć. Można jednak minimalizować objawy spektrum autyzmu stosując różne formy terapii. W całym tym procesie bardzo ważnym elementem, jest wsparcie dla opiekunów dziecka. Niestety ten aspekt bywa pomijany. Zajmowanie się dzieckiem autystycznym bywa bardzo trudne. Autyzm dziecięcy jest diagnozowany we wczesnym dzieciństwie, między 3, a 5 rokiem życia. Pierwsze objawy autyzmu można zaobserwować już pomiędzy 1, a 2 rokiem życia. Postawienie diagnozy autyzmu jest skomplikowane. Kryteria diagnostyczne, które już wyszły z użytku, dzieliły spektrum autyzmu między innymi na zespół aspergera i autyzm atypowy.
Na czym polega diagnoza?
Diagnoza zaburzenia ze spektrum autyzmu składa się z:
Czy przy diagnozie zalecane są badania?
Tak, te badania to najczęściej:
Gdzie przeprowadzana jest diagnoza?
Diagnozę prowadzą poradnie psychologiczno-pedagogiczne lub prywatne ośrodki diagnostyczno-terapeutyczne wyspecjalizowane w zakresie spektrum autyzmu. Diagnozę stawia psychiatra, ale niezastąpiony w zespole jest również psycholog, logopeda i pedagog specjalny. Diagnoza u osób dorosłych wygląda inaczej.
Metody terapii
Istnieje wiele metod terapii osób z autyzmem, które wspomagają rozwój w różnych obszarach. Najważniejsze jest to, żeby wybierając metodę przestrzegać zasad, które są uniwersalne:
Wyróżniamy dwa główne podejścia terapeutyczne, które specjalizują się w terapii dla osób, u których została postawiona diagnoza spektrum autyzmu. Jest to podejście behawioralne oraz podejście rozwojowe. Główne różnice widać w stylu pracy i założeniach, jednak w terapii behawioralnej, jak i w podejściu rozwojowym wiele elementów się przeplata, a to pozwala na najlepsze dopasowanie do potrzeb.
Temat przyczyn autyzmu jest żywy, nie ma jednoznacznej odpowiedzi, jednak występowanie autyzmu może być powiązane z różnymi czynnikami. Jako pierwsze są wymieniane czynniki genetyczne, takie jak mutacje genetyczne. Kolejnym czynnikiem jest wystąpienie Zespołu łamliwego chromosomu X, a także inne osoby w spektrum autyzmu w rodzinie. Ponadto ryzyko wystąpienia autyzmu rośnie, gdy pojawia się niska waga urodzeniowa, wyższy wiek rodziców, infekcje wirusowe w czasie ciąży oraz leki, które zostały przyjęte w czasie ciąży. Co ciekawe, czynnikiem zwiększającym ryzyko wystąpienia spektrum jest zbyt krótka przerwa pomiędzy ciążami, a także ciąża bliźniacza i choroby autoimmunologiczne u matki.
Choroby i zaburzenia towarzyszące bywają kolejną przyczyną złego samopoczucia. Niektóre z tych schorzeń mogą współwystępować. Najczęściej występują alergie pokarmowe, zaburzenia lękowe, zespół nadpobudliwości psychoruchowej, zaburzenia snu, niepełnosprawność intelektualna.
Dzieci ze spektrum autyzmu mogą również cierpieć na zaburzenia neurologiczne, takie jak padaczka, czy zespół Tourette'a. Utrudniające życie są również występujące zaburzenia integracji sensorycznej (jest to nadwrażliwość lub hipowrażliwośćna bodźce np. nadmierne dotykanie przedmiotów, lub uciekanie przed dotykiem, problemy z samoregulacją, problemy z dotykaniem wybranych struktur).
Codzienność dla rodziców dzieci w spektrum bywa bardzo ciężka. Jak więc sobie pomóc? Pierwsza kwestia to edukacja, im większa wiedza na jakiś temat, tym mniejszy stres. Kolejna to stworzenie wspierającego, komfortowego środowiska, a także współpraca z profesjonalistami. Najważniejszą kwestią jest dbanie o własne zdrowie psychiczne.
Funkcjonowanie dzieci w placówkach jest trudne dla nich samych, ale też dla nauczycieli i rodziców. Aby każda z jednostek mogła czerpać ze współpracy jak najwięcej, należy kierować się poniższymi zasadami:
Należy podkreślić, że każde dziecko ze spektrum autyzmu jest wyjątkowe, dlatego objawy mogą się różnić. Ponadto niektóre z tych objawów mogą występować w łagodniejszej lub cięższej postaci. Wczesna diagnoza i odpowiednie wsparcie, takie jak terapia behawioralna, logopedia i terapia SI, mogą mieć duży wpływ na rozwój dziecka z autyzmem. Dzieci autystyczne potrzebują indywidualnego podejścia. Człowiek dotknięty zaburzeniem może odczuwać brak zrozumienia samego siebie, dlatego też, w przypadku zaobserwowania objawów, ważne jest, aby skonsultować się z profesjonalistą. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej lub szukasz wsparcia, zapraszam do zapoznania się z naszą ofertą psychologiczną oraz terapeutyczną.
Najważniejszym rzeczą w celu polepszenia swojej sytuacji, polepszenia relacji z innymi jest umówienie pierwszej wizyty. Dlatego, nie zwlekaj, tylko spróbuj i umów swoją pierwszą wizytę.
