Zespół stresu pourazowego (PTSD) jest reakcją na wydarzenie lub sytuację stresową o wyjątkowo katastroficznym lub zagrażającym charakterze. Badania pokazują, że niemal 61% mężczyzn i 51% kobiet doświadczyło w swoim życiu przynajmniej jednego potencjonalnie traumatycznego wydarzenia. Jednak prawdopodobieństwo rozwinięcia się zespołu stresu pourazowego po zetknięciu z sytuacją katastroficzną, jest niemal dwukrotnie wyższe u kobiet niż u mężczyzn.
Różnice indywidualne między poszczególnymi osobami warunkują nie tylko zachowanie czy preferencje, ale również sposób, w jaki dana jednostka reaguje na sytuacje stresowe. Choć współczesna psychologa wyróżnia sytuacje silnie traumatyczne, których wystąpienie obarczone jest większym prawdopodobieństwem rozwinięcia się PTSD, nie można wykluczyć innych, mniej typowych okoliczności, prowadzących do ujawnienia objawów zespołu stresu pourazowego.
Do najczęściej wymienianych predyktorów PTSD zalicza się: wojnę, napaść osobistą (zarówno na tle seksualnym, jak i atak fizyczny), porwanie, bycie jeńcem wojennym lub zakładnikiem, doświadczenie tortur, ataku terrorystycznego, wypadku samochodowego czy klęski żywiołowej (pożar, powódź, trzęsienie ziemi, tornado). Osoba przejawiająca symptomy zespołu stresu pourazowego nie musi być bezpośrednim uczestnikiem wydarzenia – zaburzenie lękowe może wystąpić również u świadka traumatycznego zdarzenia.
Objawów stresu pourazowego może być wiele. Do najczęściej występujących należy wielokrotne przeżywanie urazowej sytuacji – w natrętnych wspomnieniach i snach, które pojawiają się wraz z poczuciem odrętwienia i otępienia uczuciowego, izolacją od innych ludzi, brakiem reakcji, niemożnością odczuwania radości. Osoba doświadczająca PTSD będzie unikać działań i sytuacji, które mogłyby przypomnieć przebyty uraz. Może wystąpić również nadmierna czujność, bezsenność, a także poczucie lęku i depresja.
Przeprowadzane badania potwierdzają, że uczestnictwo w terapii przynosi pozytywne wyniki – pozwala podnieść komfort życia, a nawet zniwelować nawracające symptomy. Choć wybór nurtu terapeutycznego zależy od indywidualnych preferencji i każda z dostępnych szkół może być skuteczna. Terapia zawiera w sobie elementy edukacyjne, relaksacyjne, ekspozycyjne oraz restrukturyzację poznawczą i jest przeznaczona dla osób, które:
|
Jak pomóc bliskiemu, który cierpi na PTSD?
Osoba chora na zespół stresu pourazowego często doświadcza uczucia wstydu. Niezwykle ważne jest, by otrzymała ona wsparcie najbliższych. Poczucie pełnej akceptacji i bezpieczeństwa znacznie ułatwia proces leczenia. Najlepszym sposobem na pomoc osobie bliskiej, cierpiącej na PTSD jest przekonanie jej do terapii. Warto także samodzielnie zapoznać się z tym zagadnieniem.
|
|
|
Czy istnieją czynniki, które zwiększają ryzyko wystąpienia zespołu stresu pourazowego?
Tak. Choć PTSD dotyka osób każdej płci, zarówno starszych, jak i młodszych, to naukowcy stwierdzili, że istnieją czynniki zwiększające ryzyko jego wystąpienia. Należy do nich młody wiek osoby, która przeżywa traumę czy skłonności genetyczne.
|
|
|
Dlaczego traumatyczne wydarzenie z przeszłości tak mocno oddziałuje na osobę cierpiącą na zespół stresu pourazowego?
Osoba doświadczająca zespołu stresu pourazowego często doświadczyła bezradności w obliczu niebezpieczeństwa. Uczucie to sprawia, że chory czuje się bezbronny, co powoduje u niego niepokój, który towarzyszy mu w dalszym życiu.
|
|
|
Czy istnieją uniwersalne metody, które mogą zniwelować stres związany z PTSD?
Każda osoba ma inne potrzeby, jednak wiele z nich dobrze reaguje na wysiłek fizyczny. Dzięki niemu uwolnione zostają endorfiny, które pozytywnie wpływają na samopoczucie. Dodatkowo skupiając się na wykonywaniu ćwiczeń, chory zapomina o obawach. Oprócz uprawiania sportu, warto także stosować techniki relaksacyjne.
|
|
|
Czy PTSD (Zespół stresu pourazowego) występuje wyłącznie u osób dorosłych?
Nie. Na zespół stresu pourazowego cierpią także dzieci. Jego objawy różnią się często od tych, które występują u dorosłych. PTSD może objawiać się u nich różnie, np. poprzez niechęć do rozstawania się z rodzicem lub zaburzenie rozwoju.
|
Najważniejszym rzeczą w celu polepszenia swojej sytuacji, polepszenia relacji z innymi jest umówienie pierwszej wizyty. Dlatego, nie zwlekaj, tylko spróbuj i umów swoją pierwszą wizytę.
