Spis treści
Co myśli osoba odczuwająca permanentny lęk?
W życiu każdego człowieka pojawia się zmartwienie, jednak osoba cierpiąca na zespół lęku uogólnionego martwi się przez cały czas, nawet kiedy nie występują powody czy bodźce mogące wywoływać taki stan. W jej głowie tworzą się najróżniejsze czarne scenariusze dotyczące każdej dziedziny życia – pracy, edukacji, zdrowia, finansów, rodziny i kontaktów towarzyskich. Zamartwianie się ma być formą przygotowania się na spełnienie najczarniejszego scenariusza.
Dlaczego odczuwam lęk?
Przyczyny zaburzeń lękowych uogólnionych upatruje się w uwarunkowaniach biologicznych, w tym genetycznych, oraz czynnikach środowiskowych. Przypuszcza się, że u osób odczuwających przewlekły stan lęku mogą występować nieprawidłowości w funkcjonowaniu lub strukturze m.in. ciał migdałowatych. Nieprawidłowości mogą pojawiać się również na poziomie neuroprzekaźnictwa w mózgu poprzez nadmierne wydzielanie np. kortyzolu. Istnieją również dziedziczne geny, które zwiększają ryzyko wystąpienia zespołu lęku uogólnionego u osoby, której bliski zmagał się z takim problemem. Również neurotycy są bardziej narażeni na zaburzenia lękowe uogólnione.
Oczywiście same biologiczne predyspozycje nie są wystarczające do wystąpienia zaburzeń lękowych. W tym procesie ważne są również czynniki środowiskowe i psychologiczne, np. wystąpienie trudnych życiowych sytuacji lub typ przywiązania do opiekuna wykształcony w najmłodszych latach życia. Również metody wychowawcze mają mieć wpływ na odczuwany w przyszłości lęk, m.in. brak poczucia bezpieczeństwa, deprywacja, ciągła frustracja, ograniczenie autonomii i zachowań eksploracyjnych.
Objawy zaburzenia lękowego uogólnionego
Zaburzenia lękowe uogólnione mogą przybierać różną postać. Podstawowym – niezbędnym do zdiagnozowania – objawem jest tzw. lęk wolnopłynący. Chory skarży się na ciągły, uporczywy lęk, który nie jest związany z żadną sytuacją zewnętrzną czy bodźcem. Pozostałe dolegliwości, jakie odczuwają pacjenci to m.in.:
- zdenerwowanie,
- drżenie,
- napięcie mięśniowe,
- pocenie się,
- zawroty głowy,
- przyspieszone bicie serca,
- ucisk w nadbrzuszu.
Myśli osoby z zespołem lęku uogólnionego koncentrują się wokół potencjalnych zagrożeń i nieszczęśliwych sytuacji. Ich kontrolowanie niestety jest niemożliwe. W związku z tym osoby mogą skarżyć się również na trudności z koncentracją, niepokój psychoruchowy i niemożność odprężenia się. Aby zdiagnozować zaburzenia lękowe uogólnione, objawy muszą utrzymywać się przez co najmniej 6 miesięcy.
Leczenie
Podstawą leczenia zaburzeń lękowych uogólnionych jest aktywne uczestnictwo w psychoterapii. Najlepsze efekty osiągają pacjenci pracujący w nurcie poznawczo-behawioralnym. Niekiedy lekarz psychiatra w początkowym stadium leczenia może zalecić stosowanie farmakoterapii, jednak zazwyczaj nie jest ona niezbędna. W trakcie terapii pacjent poznaję naturę zaburzeń lękowych, a następnie poszukuje i utrwala nowe metody radzenia sobie z nim.