Kolory osobowości

Czym jest osobowość?

Zanim przyjrzymy się bliżej temu, jakie są kolory osobowości, zajmiemy się definicją, czym w ogóle jest osobowość.

Osobowość jest indywidualnym i niepowtarzalnym zbiorem cech, które posiada każdy człowiek. Na gruncie teorii, wykazano, że istnieją trzy czynniki wpływające na kształtowanie się osobowości, są to:

• czynniki genetyczne,
• czynniki środowiskowe,
• czynnik decyzji, inaczej wolnej woli, który ukazuje, że jednostka posiada pewien stopień odpowiedzialności za to, jaką ma osobowość.

Czynnik decyzji pokazuje, że mimo wpływu czynników genetycznych oraz środowiskowych, każdy z nas może pracować nad tym, aby nasze funkcjonowanie było optymalne i dla danej osoby i dla jej otoczenia. Osobowość jest złożoną całością, na którą składają się myśli, emocje i zachowania. To ona nadaje kierunek i wzorzec w życiu.

Test osobowości – kolory

W latach 40. ubiegłego wieku Max Lüscher opracował Test Kolorów Lüschera, który jest testem projekcyjnym, dlatego jego interpretacją zajmują się specjaliści, którzy mają doświadczenie w interpretacji testów. Opiera się on na założeniu, że kolory osobowości reprezentują różne tendencje zachowań i emocji, które wpływają na sposób myślenia i działania danej osoby.

Test składa się z następujących kolorów, których interpretacja jest zależna od pozycji, którą zajmują, są to:

• czerwony, który wiąże się z potrzebą działania, pokazuje czy jednostka potrzebuje większej, czy mniejszej aktywności,
• zielony symbolizujący potrzebę pewności siebie i asertywności, jeśli zajmuje niską pozycję, oznacza problem związany z uzależnieniem od innych osób,
• żółty oznaczający optymizm, im wyższa jego pozycja, tym osoba ma większą zdolność radzenia sobie z trudnościami życiowymi,
• czarny reprezentuje agresywność, w zależności od swojej pozycji ukazuje, czy jednostka ma taką potrzebę, doświadcza agresji lub ją odrzuca,
• szary stanowi o neutralności, jeśli zajmuje wysoką pozycję, oznacza, że jednostka posiada tę cechę,
• brązowy jest związany z potrzebami biologicznymi, im zajmuje wyższą pozycję, tym oznacza, że osoba posiada potrzebę zaspokojenia ich,
• niebieski to potrzeba satysfakcji, jeśli zajmuje wysoką pozycję, oznacza poszukiwanie spokoju i harmonii przez jednostkę,
• fioletowy oznacza niestabilność, jeśli jest na pierwszej pozycji, oznacza próżność, natomiast gdy zajmuje centralne miejsce, wiąże się z wrażliwością.

Należy podkreślić, że nie ma dowodów naukowych ukazujących związek kolorów z osobowością.

4 typy osobowości – kolory test

Natomiast Taylor Hartmann wyróżnił cztery typy osobowości. Typy osobowości służą opisaniu wzorców odczuwania, myślenia i zachowania. Do każdego typu osobowości został przyporządkowany jeden z kolorów – niebieski, biały, żółty bądź czerwony. Jednostka charakteryzuje się jednym kolorem podstawowym, lecz możliwa jest również ich różnorodność, co oznacza, że w zależności od rodzaju zachowań odpowiada różnym typom osobowości. Większość osób cechuje się mieszanym typem osobowości.

Kolory wskazujące na dany typ osobowości:

• kolor niebieski – opisuje osoby:
  • których motywem jest intymność,
  • kierujące się silnym poczuciem moralności,
  • które są godni zaufania,
  • potrzebujące zrozumienia,
  • potrzebujące docenienia,
  • potrzebujące bliskości,
  • altruistyczne,
  • mające poczucie estetyki,
  • emocjonalne,
  • stałe w uczuciach,
  • szczere,
  • perfekcjonistyczne,
  • kontrolujące.
• kolor biały – opisuje osoby:
  • których motywem jest spokój,
  • niezależne,
  • szczere,
  • cierpliwe,
  • umiejące się dostosować do innych ludzi,
  • ceniące prostotę,
  • refleksyjne,
  • w towarzystwie innych raczej trzymające się na uboczu,
  • mające bierne podejście do życia,
  • nieangażujące się,
  • mające trudności z nawiązywaniem bliskich kontaktów.
• kolor żółty – opisuje osoby:
  • których motywem jest zabawa,
  • pragnące pochwał,
  • pragnące zauważenia,
  • aktywne,
  • lubiące samych siebie,
  • akceptujące innych ludzi,
  • skupiające się na robieniu dobrego wrażenia,
  • o małym zaangażowaniu,
  • niestałe w uczuciach.
• kolor czerwony – opisuje osoby:
  • których motywem jest władza,
  • dominujące,
  • niezależne,
  • zaradne,
  • aktywne,
  • dbające o dobre wrażenie,
  • cechujące się myśleniem logicznym,
  • pomysłowe,
  • niezdające sobie sprawy z własnych uczuć,
  • lekceważące innych ludzi.

Typy osobowości – kolory

Powyżej opisane zostały dwa podejścia, podejście Lüschera oraz Hartmanna. Max Lüscher opierał się na założeniu, że preferencje kolorystyczne odzwierciedlają stan emocjonalny i osobowość. Test składa się z ośmiu kolorów, których interpretacja jest zależna od pozycji, jaką zajmuje każdy z nich. Natomiast Taylor Hartmann wyróżnił cztery typy osobowości, do każdego typu został przyporządkowany jeden z czterech kolorów.

4 kolory osobowości

Podsumowując, kolory osobowości opisujące dany typ osobowości, służą opisaniu wzorców odczuwania, myślenia i zachowania. Wyróżniają, między innymi:

• predyspozycje danej osoby,
• jej umiejętności budowania efektywnych relacji,
• komunikatywność,
• myśli,
• preferencje,
• sposób postrzegania świata.

W dalszej części tekstu przedstawiony zostanie model DISC.

Model DISC a kolory osobowości

W tym miejscu należy wyjaśnić różnicę pomiędzy modelem DISC a kolorami osobowości. Wyżej opisano założenie, że kolory osobowości reprezentują różne tendencje zachowań i emocji, które wpływają na sposób myślenia i działania danej osoby. Natomiast Model DISC również wykorzystuje kolory, jednakże głównie jako narzędzie wizualne, a nie wskaźnik osobowości. Kolory w modelu DISC służą zrozumieniu różnorodności zachowań człowieka.

Model DISC

Model DISC został stworzony przez Williama W. Marstona. Skrót wywodzi się od angielskich nazw określających typ osobowości:

• D – Dominant, czyli dominujący,
• I – Influencing oznaczający wpływowy,
• S – Steady to jest stały,
• C – Compliance, co oznacza sumienny.

Każdy człowiek posiada każdy z wyżej wymienionych czterech stylów zachowania, ale różne jest nasilenie każdego z nich.

Cechy każdego z czterech stylów zachowania:

1. Dominujący charakteryzuje osoby:

• decyzyjne,
• pewne siebie,
• lubiące zmiany,
• lubiące wyzwania,
• niebojące się podejmować ryzyka,
• lubiące konfrontacje, dlatego też często do nich doprowadzają,
• pracujące szybko,
• zadaniowe, a wręcz wielozadaniowe,
• chcące szybkich efektów pracy,
• lubiące być nagradzani,
• które są dobrymi liderami, ale wymagającymi kontroli, ponieważ są skupione tylko na celu,
• impulsywne,
• nietolerujące rutyny,
• obszary do pracy tych osób to nauka budowania relacji oraz brania pod uwagę zdania innych.
  2. Wpływowy opisuje osoby:
     • nastawione na innych,
     • dobrze odnajdujące się w pracach grupowych,
     • kreatywne,
     • emocjonalne,
     • umiejące wyrażać swoje zdanie,
     • tworzące pozytywną atmosferę,
     • spełniające się w roli liderów,
     • które motywuje odpowiedzialność za innych,
     • szybko się nudzące,
     • mało zorganizowane,
     • obszary do pracy osób wpływowych to ograniczenie impulsywności w podejmowaniu decyzji, dostosowanie tempa pracy do pozostałych osób.
  3. Stały charakteryzuje osoby:
     • lojalne,
     • solidne,
     • które są dobrymi słuchaczami,
     • cierpliwe,
     • spokojne,
     • zorientowane zarówno na ludzi, jak i na proces,
     • rzetelne,
     • dążące do porozumienia,
     • dla których ważne jest poczucie bezpieczeństwa,
     • dbające o równowagę między życiem prywatnym i zawodowym,
     • powściągliwe w działaniu,
     • nietolerujące zmian,
     • wrażliwe na krytykę,
     • obszary do pracy dla tych osób to praca nad elastycznością oraz delegowaniem zadań.
  4. Sumienny opisuje osoby:
     • precyzyjne,
     • uważne,
     • skoncentrowane na zadaniu,
     • powściągliwe,
     • kładące nacisk na jakość,
     • skrupulatne,
     • perfekcjonistyczne,
     • dla których ważny jest rozwój,
     • niewyrażające uczuć,
     • nieuznające kompromisu,
     • krytykujące i siebie i innych,
     • obszary do pracy to praca nad nadmiernym krytycyzmem oraz nauka skupiania się na ludziach.

W dalszej części artykułu przedstawione zostaną zagrożenia związane z możliwym ryzykiem etykietowania osób na podstawie koloru osobowości, ale również korzyści związane z przeprowadzaniem testów osobowości w miejscach pracy.

Kolory osobowości – zagrożenia

Bezpieczne jest posługiwanie się kolorami w kontekście stylów zachowania tylko wtedy, gdy dobrze znamy Model DISC, aby uniknąć etykietowania, ponieważ w konsekwencji prowadzi to do oceny osób pod kątem jej ewentualnych ograniczeń. Podstawą powinien być szacunek dla różnorodności i unikalności. Kluczowe jest zrozumienie, że jednostka jest unikalną kombinacją stylów zachowania, które są zmienne w zależności od środowiska. Należy podkreślić, że nie ma dowodów naukowych ukazujących związek kolorów z osobowością.

Testy osobowości – korzyści

Wykonywanie testów osobowości jest pomocne w pracy menadżerów, ponieważ poszczególny pracownik ma ogromny wpływ na pracę całego zespołu, co przyczynia się na wydajność zespołu. Na podstawie cech osobowości:

• możliwe jest zrozumienie sposobu myślenia pracowników,
• menadżerowie mają możliwość, aby poznać sposób postrzegania świata przez członków ich zespołu,
• możliwe jest dobranie odpowiedniego stylu komunikacji do indywidualnych potrzeb pracowników,
• dostosowywane są strategie zarządzania, aby zwiększyć efektywność pracy,
• identyfikowane są słabe strony jednostek, aby wprowadzić działania zmierzające do wsparcia ich rozwoju zawodowego,
• możliwe jest identyfikowanie mocnych stron pracowników, aby wspierać ich w rozwoju kariery zawodowej,
• możliwe jest zneutralizowanie napięcia w zespole.Znajomość stylów zachowania jest ważna również w codziennym funkcjonowaniu, ponieważ pozwala:
• poszerzyć samoświadomość,
• zrozumieć własne zachowania,
• zrozumieć, jak własne zachowania wpływają na innych ludzi,
• przyjrzeć się swoim reakcjom w sytuacjach stresowych.