Jak być asertywnym

Co to jest asertywność?

Asertywność to umiejętność wyrażania swoich potrzeb, myśli i uczuć w sposób jasny i stanowczy, ale jednocześnie szanujący potrzeby innych ludzi. Osoby asertywne potrafią bronić swoich racji bez agresji i nie pozwalają sobą manipulować. Potrafią zwrócić uwagę na czyjeś zachowanie, które je rani czy po prostu nie odpowiada. Potrafią chronić własnych granic i nie odczuwają w związku z wym poczucia winy. Asertywność pozwala szanować własne prawa, przy jednoczesnym zrozumieniu praw innych.

Jak być asertywnym?

Człowiek asertywny zna swoje potrzeby, własne możliwości, mocne strony i granice. To bardzo ważne, ponieważ tylko wiedząc, czego chcemy będziemy w stanie wyrażać to w sposób asertywny.

Następnie, trzeba nauczyć się wyrażać własne zdanie – mówić ,,nie” w sytuacjach, gdy ktoś próbuje nas wciągnąć w coś, na co nie mamy ochoty. Ważne jest, aby robić to w sposób spokojny i bez agresji.

Szanowanie opinii i zadania innych

Kolejnym ważnym elementem asertywności jest słuchanie innych i szanowanie ich opinii, nawet jeśli się z nimi nie zgadzamy. Asertywna osoba potrafi wyrażać swoje zdanie i jednocześnie słuchać tego, co mają do powiedzenia inni.

Zachowanie asertywne – kilka prostych zasad

1) Mów o swoich potrzebach i uczuciach w sposób prosty i bezpośredni.
2) Szanuj prawa i potrzeby innych ludzi.
3) Nie rezygnuj ze swoich granic i zasad, ale też nie ignoruj granic innych ludzi.
4) Używaj konkretnych i precyzyjnych słów. Mów o swoich potrzebach i uczuciach w sposób jasny i zrozumiały.
5) Bądź otwarty na rozmowę i słuchaj innych ludzi.
6) Nie boj się mówić „nie”, jeśli czujesz, że ktoś chce Cię przekonać do czegoś, z czym się nie zgadzasz. Asertywność pozwala bronić swoich granic i nie rezygnować z własnych przekonań.

Asertywne wypowiedzi – jak mówić asertywnie?

Podczas kłótni bardzo często przechodzimy wobec siebie w oskarżycielski ton. Nie potrafimy prawidłowo przedstawić naszego zdania, określić emocji i przekazać to co najważniejsze. Padają wtedy słowa „bo Ty zawsze”, „bo Ty nigdy”.
Prowadzi to często do trudnych emocji i rozwinięcia tematu w całkowicie przeciwnym kierunku niż chcieliśmy. W komunikacie ważne jest, aby był to komunikat na bazie „JA”.

Wskazówki jak budować komunikat JA

Budując asertywny komunikat, opieraj się na:

1.ODCZUWANYCH EMOCJACH – Opis uczucia, emocji, które odczuwamy.

2.FAKTACH – opis sytuacji, która spowodowała dane emocje.

3.SKUTKACH – Co to zachowanie powoduje w tobie.

4.SWOICH OCZEKIWANIACH/PROŚBACH – sprecyzowanie własnych oczekiwań tego co nam potrzebne.

Stronimy od wyrażania krytyki, a skupiamy się na swojej perspektywie. Stosując komunikat JA, mówimy o swoich oczekiwaniach i uczuciach. Tym komunikatem pokazujemy, że zależy nam na rozwiązaniu sytuacji.

Asertywne komunikaty – przykłady

Przykłady:

,,Jest mi smutno, kiedy mówisz, że moja praca jest nie ważna. Lubię swoją pracę, sprawia mi wielka radość. Uważam, że każda praca jest ważna. Chciałabym, aby moje wybory zawodowe zostały zaakceptowane. Jeśli nie masz na to gotowości, proszę nie mówmy o tym”.

„Wiem, że masz swoje zdanie, ale ja mam swoje i chciałbym, żebyś je uszanował. Nie zgadzam się z Tobą w tej kwestii i chciałbym, żebyśmy mogli porozmawiać o tym, dlaczego mamy różne opinie”.

Jak nauczyć się asertywności?

Asertywności możemy uczyć się korzystając z pomocy specjalisty psychoterapeuty, psychologa lub na treningu asertywności-szukaj: trening asertywności kurs asertywności. Trening asertywności można rozpocząć od wypunktowania swoich mocnych stron. Zachowania asertywne nabywamy przez całe życie.

Ćwiczenia asertywności

Czy da się wyćwiczyć asertywność? Tak, asertywność trzeba trenować. Prze wszystkim musimy wiedzieć czy ona jest. Gdy już znamy teorię, możemy przejść do treningu asertywności. Wypróbuj poniższe techniki asertywności:

1. ,,Jak zdarta płyta”-w asertywności ważna jest konsekwencja. Bardzo często jednorazowa odmowa nie wystarcza, aby ktoś zmienił zachowanie w stosunku do nas. Jak zdarta płyta powtarzaj w sposób grzeczny, ale stanowczy ten sam komunikat, póki osoba nie zmieni swojego zachowania.
2. Ćwicz komunikaty na co dzień. Na początek może będzie Ci łatwiej w znanym, bezpieczny otoczeniu-w domu lub z przyjaciółmi. Używaj w komunikatach zwrotów jak: ,,moim zdaniem”, ,,w moim odczuciu”, ,,szanuję twoje zdanie”,,uważam, że”.
3. ,,Scenariusz”-napisz sobie scenariusz przykładowego wydarzenia, mogą to być zdarzenia z przeszłości. Spróbuj napisać asertywny komunikat do konkretnej osoby w tym wydarzeniu. Kieruj się poznanymi w tym artykule wskazówkami. Pisanie scenariuszy różnych sytuacji trenuje w asertywności.

Dlaczego trudno być asertywnym?

Asertywność to umiejętność wyrażania własnego zdania, wyrażania uczuć, umiejętność odmawiania i umiejętność mówienia o swoich uczuciach w jednoczesnym poszanowaniu innych. Dla niektórych ludzi może być trudne, ponieważ mogą obawiać się reakcji innych lub boją się, że ich potrzeby nie zostaną zrozumiane lub zignorowane.
Oprócz obawy przed reakcjami innych ludzi i lęku przed brakiem zrozumienia, istnieje wiele innych czynników.Niektóre z nich to:

• Brak pewności siebie lub brak wiary we własne zdolności;
• Strach przed odrzuceniem lub brakiem akceptacji: jeśli boisz się, że inni ludzie cię odrzucą lub nie zaakceptują twoich poglądów lub potrzeb.
• Brak umiejętności komunikacyjnych: jeśli nie wiesz, jak wyrażać swoje myśli i uczucia w sposób jasny i zrozumiały.
• Wpływ kulturowy lub społeczny: niektóre kultury lub grupy społeczne mogą nagradzać brak asertywności, co może utrudniać przyjęcie w codziennym życiu postawy asertywnej.
• Doświadczenia z przeszłości: jeśli dzieciństwie nikt nie wspierał w nas zachowań asertywnych.
• Strach przed byciem niewystarczającym: jeśli boimy się, że nie spełnimy oczekiwań drugiej osoby, mamy poczucie winy.

Jakie są korzyści z bycia asertywnym?

Postawa asertywna może przynieść wiele korzyści. Po pierwsze, pomaga nam w lepszym radzeniu sobie z krytyką i konfliktami. Potrafimy bronić swoich racji i jednocześnie słuchać tego, co mają do powiedzenia inni. Dzięki temu możemy rozwiązywać problemy w sposób bardziej efektywny i konstruktywny.

Kolejną korzyścią jest lepsze zrozumienie własnych potrzeb i granic. Ponadto, bycie asertywnym sprawia, że czujemy się bardziej pewnym siebie, dajemy sobie też przyzwolenie aby popełniać błędy. Asertywność daje poczucie mocy. Możemy Zaczynamy stawiać bardziej realistyczne cele w życiu.

Asertywna postawa, a relacje z innymi

Pamiętajmy, że postawienie granicy nie oznacza, że ktoś nas przestanie lubić, kochać. postawa asertywna to nie objaw chamstwa czy bycia niegrzecznym. Chronimy w ten sposób nasze uczucia, wartości, samopoczucie i bezpieczeństwo. Dbamy w ten sposób o własne dobro w granicach nienaruszających praw innych.

Gdy naprawdę zastosujemy asertywną postawę może to poprawić nasze relacje z innymi ludźmi. Kiedy potrafimy mówić „nie” w sposób stanowczy, ale szanujący, inni ludzie będą nas traktować poważniej i szanować nasze potrzeby. Unikamy też negatywnych emocji, które wiążą się z podporządkowaniem. To z kolei może prowadzić do lepszych i bardziej satysfakcjonujących relacji z innymi.

Jak być asertywnym w pracy?

Choć wykazywanie się asertywnością nie jest takie łatwe, szczególnie w pracy gdzie jesteśmy poddawani ocenie przez naszego przełożonego. Ta cecha w pracy niesie za sobą wiele korzyści:

• upraszcza komunikację ze współpracownikami;
• niweluje niejasności, minimalizuje konflikty wewnątrz zespołu;
• zapobiega manipulacjom ze strony szefów, podwładnych czy współpracowników.

Pamiętaj, że w pracy jak i w życiu prywatnym możesz powiedzieć „nie”. Ważne jest w jaki sposób to zrobisz. Wybieraj zwroty „postanowiłem” , „zdecydowałem”, które podkreślą stanowczość oraz profesjonalizm. Ważne jest udzielenie informacji, dlaczego odmawiamy komuś. Asertywny argument powinien zawierać uzasadnienie, ale nie tłumaczenie. Krótko uzasadnij swoją odmowę, np: nie mogę dziś zostać na nadgodziny, ponieważ już mam plany na wieczór.

Jak być asertywnym w szkole?

W szkole w pracy w w życiu prywatnym asertywność wygląda dokładnie tak samo. Kieruj się zasadami zachowa asertywnych, twórz komunikat na bazie JA, szanuj granice i zdanie innych. W szkole możesz skorzystać z pomocy psychologa lub pedagoga.

Oto kilka przykładów wypowiedzi, które mogą pomóc Ci pomóc:

1. „Nie zgadzam się z twoją opinią. Uważam, że…”
2. „Proszę, nie przerywaj mi, kiedy mówię.”
3. „Dziękuję za propozycję, ale nie chcę wziąć udziału w tym.”
4. „Nie jestem zainteresowany/a pomaganiem Ci w tym zadaniu. Muszę skupić się na swoich obowiązkach.”