Spis treści
Czym jest pochwica?
Pochwica, czy też inaczej zespół Mariona-Simsa, to zaburzenie psychiczne należące do grupy zaburzeń seksualnych, które może spotkać każdą osobę z pochwą. Dysfunkcja objawia się niezależnym od woli, silnym skurczem mięśni, który uniemożliwia lub znacząco utrudnia penetrację. Próby wprowadzenia członka do pochwy wiążą się z doświadczaniem ogromnego bólu. Nie wszystkie kobiety są świadome źródła problemu, nierzadko zdarza się, że chciałyby podejmować współżycie, jednak przez towarzyszący mu dyskomfort, nie są w stanie.
Pochwica może mieć różny charakter, u niektórych ból powoduje jedynie próba współżycia, inne nie są w stanie zaaplikować tamponu, włożyć palca do pochwy, a nawet poddać się badaniu ginekologicznemu.
Biologia, czy psychika? Przyczyny pochwicy
Pochwica jest zaburzeniem, które może mieć swoje źródło zarówno w psychice, jak i fizjologii. Biologiczne przyczyny zespołu Mariona-Simsa dotyczą zazwyczaj schorzeń lub nieprawidłowości w budowie narządów płciowych. Najczęściej jest to:
- stan zapalny pochwy lub infekcje (bakteryjne, wirusowe, grzybicze),
- zmiany poporodowe, urazy pochwy lub sromu (pęknięcia, otarcia, owrzodzenia),
- zanik błony śluzowej,
- zaburzenia hormonalne (spadek hormonów płciowych powodujący np. suchość pochwy),
- endometrioza,
- gruby fałd błony dziewiczej,
- wrodzone wady rozwojowe, nieprawidłowości budowy pochwy lub ułożenia macicy.
W takim przypadku mówi się o pochwicy organicznej lub wtórnej, czyli pojawiającej się wskutek innych chorób, natomiast pochwica pierwotna ma swoje źródła w psychice. Niestety, psychologiczne podłoże jest zdecydowanie częstszą przyczyną występowania zaburzenia i ze względu na skomplikowaną naturę ludzkiej psychiki, może być trudne do leczenia. Pochwica pierwotna może być skutkiem:
- traumatycznych doświadczeń, np. bolesnej defloracji, przemocy seksualnej (także w okresie dzieciństwa),
- braku poczucia bezpieczeństwa,
- lęku przed ciążą lub chorobami przenoszonymi drogą płciową,
- lęku przed współżyciem (np. obawa przed bólem),
- niedojrzałości,
- toksycznej relacji z partnerem, braku więzi lub zaufania,
- rygoryzmu religijnego, wychowania w przekonaniu, że seks jest czymś złym.
Konsultacje z psychologiem i seksuologiem
Ze względu na różnorodne podłoża pochwicy, schorzenie to może być trudne w leczeniu. Największe szanse na szybką rekonwalescencję daje współpraca z ginekologiem i psychologiem lub seksuologiem, a czasami także psychiatrą, który może wprowadzić leczenie farmakologiczne (głównie leki przeciwlękowe).
Na początku należy skonsultować się z lekarzem ginekologiem, który przeprowadzi diagnozę i wykluczy lub potwierdzi organiczne przyczyny zaburzenia, a w razie potrzeby wdroży leczenie. Ze względu na fakt, że przyczyna pochwicy częściej leży w psychice, należy również zasięgnąć porady psychologa lub seksuologa. Warto jest podjąć leczenie, ponieważ pochwica pierwotna jest całkowicie uleczalna, a terapia opiera się na połączeniu metod miejscowych i psychoterapii. Podczas konsultacji z psychologiem pacjentka zlokalizuje i upora się z przyczyną zaburzenia. Przepracuje negatywne schematy lub trudne, traumatyczne doświadczenia czy narzucone w dzieciństwie przekonania, a także nauczy się radzić sobie się z lękiem.
Trening miejscowy również odgrywa niebagatelną rolę w leczeniu pochwicy. Na początku kobieta sama musi oswoić się z penetracją pochwy, np. przez masturbację czy używanie dilatorów. Wraz z postępem leczenia może zaangażować również partnera lub partnerkę. Jeśli jednak przyczyna pochwicy tkwi w relacji partnerskiej, warto rozważyć terapię dla par. Pomoże ona rozwiązać nieporozumienia, które doprowadziły do rozwinięcia zaburzeń seksualnych.