Spis treści
Agresja u dzieci
Agresja u dzieci jest jednym z najczęściej badanych zachowań wśród naukowców szukających odpowiedzi na temat zachowań dzieci. Istnieje wiele teorii na temat przyczyn agresji u dzieci i sposobów jej zapobiegania. Wiele zależy od indywidualnych cech dziecka i jego otoczenia. Od relacji z rodzicami, rówieśnikami i innymi dorosłymi oraz od doświadczeń i sytuacji, w których dziecko się znajduje. Często agresja u dzieci występuje z przez nagromadzenie się intensywnych emocji.
Pomimo tego, że agresja u dzieci jest naturalnym zjawiskiem, nie powinno się jej bagatelizować. Agresywne zachowanie może prowadzić do konfliktów i trudności w relacjach z innymi ludźmi, a także do problemów emocjonalnych i behawioralnych w przyszłości. Dlatego ważne jest, aby rodzice i opiekunowie dostarczali dzieciom wsparcia i nauki umiejętności radzenia sobie z emocjami, tak aby mogły one radzić sobie z trudnościami i konfliktami w sposób zdrowy i produktywny.
Zachowania agresywne u dzieci – przyczyny
Przyczyny agresji u dzieci mogą być różne. Tyle, ile dzieci, tyle powodów do agresji. Często mamy do czynienia z jedną z poniżej wymienionych możliwości:
- trudności emocjonalne,
- wyczerpanie zasobów dziecka (zmęczenie, głód),
- brak umiejętności radzenia sobie z emocjami,
- lęk,
- chęć zwrócenia na siebie uwagi,
- trudne sytuacje rodzinne-rozwód rodziców, śmierć bliskiej osoby,
- zbyt duże oczekiwania rodzica wobec dziecka,
- niskie poczucie własnej wartości samego dziecka,
- brak wyznaczonych granic i oczekiwań przez rodziców, wobec dziecka.
Pamiętaj, to tylko dzieci! Agresja u dzieci może brać się z wyczerpanych zasobów.
Co to znaczy? To oznacza po prostu przemęczenie, głód, pragnienie, „przebodźcowanie”. Rysunek powyżej ,,przyczyny agresywnego zachowania dzieci”, ma na celu zobrazowanie jak wiele może kryć się po agresją twojego dziecka. ,,Złe zachowanie” może być przejawem wyczerpania zasobów twojego dziecka. Może gdy spełnimy jego potrzebę bliskości – przytulimy się, czy zaspokoimy jego potrzeby fizjologiczne, takie jak głód czy pragnienie, dziecko będzie w stanie się uspokoić.
Czasem dziecko zachowuje się agresywnie, bo nie radzi sobie z własnymi emocjami. Jest to swego rodzaju sposób na poradzenie sobie z trudnymi emocjami, które przeżywa.
Agresywne dziecko – gdzie szukać pomocy
Jeśli zachowania agresywne u dziecka wymykają się spod kontroli, zachęcamy do skorzystania z pomocy specjalisty. Możesz umówić się na konsultacje z psychologiem, psychologiem dziecięcym lub terapeutą. Specjalista pomoże Ci zrozumieć zachowania agresywne dziecka, pomoże odkryć skąd się bierze agresja u twojego dziecka i pokaże Ci jak radzić sobie z agresją.
Jeśli chcesz skorzystać z naszej pomocy, możesz umówić się tu. W naszym zespole znajdziesz doświadczonych psychologów dziecięcych, którzy pomogą Ci w trudnych sytuacjach.
Jak radzić sobie z agresją u dzieci
Aby pomóc dziecku poradzić sobie z jego trudnymi emocjami, możemy nauczyć go kilku pomocnych strategii.
1.Rozmowa o emocjach – Rozmawiajmy z dzieckiem o emocjach i sposobach radzenia sobie z nimi. Nauczmy nazywać emocje i pokaż mu, że łączą się one z konkretnym zachowaniem. Możemy wspomóc się grami planszowymi, książkami, czy bajkami.
2.Nauka oddechu – Uczymy dziecko skupić się na oddechu.
3.Uderzanie w poduszki/tupanie nogami – Kiedy agresja u dziecka się pojawia, musimy przerwać jego zachowanie. Możemy nauczyć dziecko, aby podejmowało aktywności rozładowujące napięcie, złość, zamiast stosowało agresywne zachowanie do innych osób. Możemy zaproponować uderzanie w poduszki, kanapę lub tupanie.
4.Aktywność fizyczna – Kiedy agresja u dziecka się pojawia, musimy przerwać jego zachowanie. Możemy zachęcić dziecko do rozładowania się po przez pobieganie, taniec czy inne aktywności fizyczne.
5.Namalowanie złości – Gdy widzimy, że dziecko nie radzi sobie powoli ze swoimi emocjami i niebawem dziecko może stać się agresywne. Możemy zaproponować namalowanie, narysowanie złość. Pozwoli to wypuścić trudne emocje ( starajmy się nie używać określenia „negatywne emocje”).
6.Kontrolowany krzyk – Kiedy agresja u dziecka się pojawia, możemy spróbować zastąpić agresywne zachowania dziecka, kontrolowanym krzykiem. Dajemy pozwolenie na krzyczenie, piszczenie czy głośny śpiew. Ma to na celu uwolnienie i poradzenie sobie ze swoimi emocjami.
Gdy uczymy dziecko powyższych strategii, warto wytłumaczyć mu, że uczucie złości nie jest czymś złym. Powiedzieć, że inne dzieci i dorośli też mają prawo do złości. Warto mówić o złości jako emocji trudnej. Starajmy się nie używać słowa negatywne emocje. Ponieważ każda emocja jest nam potrzebna.
Agresja u dzieci w wieku przedszkolnym
Pierwsze ,,negatywne zachowania” u dzieci można zaobserwować w wieku około 2 lat, gdy dzieci są już świadome swojego „ja” . Zaczynają być świadome własnych potrzeb, upodobań i wyrażają to na różny sposób. Te ,,negatywne zachowania” przybierają na sile w wieku przedszkolnym. Jest to okres w którym pod względem rozwoju emocjonalnego i nauki życia w społeczeństwie wiele się dzieje.
Agresja fizyczna zazwyczaj przejawia się po przez uderzanie, gryzienie, czy kopanie. Zachowanie agresywne musi być skierowane do osoby, która wywołała obecny poziom agresji. Nie jest jedyną forma agresji jaką mogą podejmować dzieci w wieku przedszkolnym na przykład:
Agresja werbalna – dziecko przezywa, wyśmiewa inne dzieci lub dorosłych.
Agresja naśladowcza – dziecko wykazuje postawę, którą zaobserwowało, w domu, w telewizji, na podwórku, w przedszkolu.
Agresja skierowana na siebie (autoagresja) – autoagresja to na przykład uderzanie głową w ścianę, bicie się, szczypanie, kaleczenie się. Te objawy agresji to sygnał nieradzenia sobie przez dziecko z jego emocjami. Takie zachowanie może być symptomem zaburzenia, dobrze jest wtedy skonsultować się z psychologiem dziecięcym.
Agresja z frustracji – dziecko, tak samo jak inni doświadczają frustracji. Po takim doświadczeniu, mogą mieć tendencję, do zachowania agresywnego. Nie należy blokować agresji z frustracji w całości, ponieważ może doprowadzić do tego, ze dziecko nie będzie potrafiło wyrażać swojej złości w przyszłości.
Jeśli czujesz, że twoja pociecha nie potrafi poradzić sobie z emocjami, które je ogarniają. Staje się wówczas agresywnym dzieckiem polecamy skorzystać z konsultacji u specjalisty. Wizyta u psychologa nie oznacza, że musimy do niego chodzić już zawsze! Możemy skorzystać z jednej, czy dwóch wizyt. Nawet w przypadku małych dzieci rodzice, często korzystają z pomocy specjalisty. Szczególnie gdy występuje przemoc, nieradzenie sobie ze złością dziecka, przebieg rozwoju dziecka martwi rodziców. Psycholog chce pomóc dziecku oraz rodzicom zrozumieć tego typu zachowania dziecka.
Agresja u dzieci w wieku szkolnym
Agresja u dzieci w wieku szkolnym może być spowodowana różnymi czynnikami i może przyjmować różne formy (wyzwiska, bójki, wandalizm). Dla rodziców i nauczycieli radzenie sobie z takim zachowaniem, może być trudne. Dlatego przedstawiamy pewne kroki, które mogą pomóc:
- Zidentyfikuj przyczyny zachowania agresywnego: być może jest to spowodowane trudnościami w nauce, brakiem uwagi, brakiem umiejętności radzenia sobie z emocjami lub presją rówieśników.
- Zachęcaj do mówienia o emocjach.
- Powiedz o konsekwencjach : wyjaśnij, dlaczego takie zachowanie jest nieodpowiednie i jakie będą konsekwencje.
- Daj przykład: upewnij się, że pokazujesz dziecku, jak radzić sobie z emocjami i rozwiązywać konflikty w sposób pokojowy.
- Jeśli masz obawy dotyczące zachowania dziecka lub nie wiesz, jak sobie z nim radzić, skonsultuj się ze specjalistą.
Agresja u dzieci z autyzmem
Autyzm to zaburzenie rozwoju, które charakteryzuje się trudnościami w komunikacji i zachowaniach społecznych. Jednym z przejawów autyzmu są ograniczone, sztywne zachowania i zainteresowania. Dają one poczucie bezpieczeństwa. Każda zmiana w codziennej rutynie może wywołać złość. Dzieci z autyzmem mogą mieć trudności z rozumieniem i interpretowaniem zachowań rówieśników i dorosłych. Może to prowadzić do frustracji, a w niektórych niektórych przypadkach być przyczyną agresji.
Agresja u dzieci z autyzmem może manifestować się na różne sposoby, takie jak:
- Kopanie, uderzanie i bicie innych;
- Niszczenie przedmiotów;
- Krzyczenie lub wybuchy złości
- Ucieczki lub unikanie sytuacji, które są trudne lub stresujące
Jeśli dziecko z autyzmem przejawia agresję, warto skonsultować się z psychologiem lub terapeutą. Aby ustalić przyczynę i znaleźć odpowiednie rozwiązanie dla agresywnego zachowania. W wielu przypadkach terapia behawioralna może pomóc dzieciom z autyzmem nauczyć się lepiej radzić sobie z emocjami i zmniejszyć agresywne zachowania. Ważne jest również, aby rodzice lub opiekunowie dzieci udzielali im wsparcia i pomocy w radzeniu sobie z trudnymi emocjami i sytuacjami.