Spis treści
Objawy depresji u nastolatków
Zmiany w nastroju: Nastolatki cierpiące na depresję mogą wykazywać długotrwałe poczucie beznadziei oraz smutku. Mogą również przejawiać zachowania agresywne lub w niektórych przypadkach pobudzenie psychoruchowe.
Utrata zainteresowań i przyjemności: Depresja może powodować, że wcześniej przyjemne aktywności stają się obojętne. Brak zainteresowania dotychczasowym hobby, sportem czy spędzaniem czasu z przyjaciółmi jest ważnym objawem.
Zmiany w zachowaniu: Wycofanie społeczne to częsty objaw. Nastolatki mogą spędzać więcej czasu samotnie, unikać kontaktów z rówieśnikami i rodziną. Taki stan bardzo często charakteryzuje również utrata chęci do działań, które dotychczasowo były chętnie podejmowane.
Zaburzenia snu: Zwiększona potrzeba snu oraz bezsenność są częstym łatwo zauważalnym objawem.
Zaburzenia lękowe: Występowanie depresji może łączyć się z zaburzeniami lękowymi, jeśli więc zauważamy większy poziom, stresu, napięcia i lęku u nastolatka, możemy w tym upatrywać powodów depresji.
Zmiany w apetycie i wadze: Nastolatki mogą doświadczać znacznych zmian w apetycie, co może prowadzić do utraty lub przyrostu wagi.
Problemy z koncentracją: Trudności w skupieniu uwagi, zapamiętywaniu informacji lub podejmowaniu decyzji są często obserwowane u młodzieży z depresją.
Uczucia bezwartościowości lub winy: Nastolatki mogą mieć negatywne myśli o sobie samych, wierzyć, że są bezwartościowe lub niezadowalające.
Myśli samobójcze lub zachowania autoagresywne: W skrajnych przypadkach depresja może prowadzić do myśli samobójczych lub samookaleczeń a w bardzo zaawansowanych przypadkach możliwe są również próby samobójcze.
Fizyczne bóle i dolegliwości: Depresja może objawiać się również poprzez różne fizyczne symptomy, takie jak bóle głowy, bóle brzucha czy chroniczne zmęczenie, które nie mają innej medycznej przyczyny.
Spadek wyników w szkole: Problemy z koncentracją i ogólne złe samopoczucie mogą negatywnie wpływać na wyniki szkolne.
Ile trwa depresja u nastolatków?
Depresja u nastolatków może trwać różnie długo, w zależności od wielu czynników, w tym od skuteczności podjętego leczenia, wsparcia rodziny i środowiska, a także indywidualnych predyspozycji danej osoby. Według różnych badań, epizod depresyjny u nastolatków może trwać od kilku tygodni do kilku miesięcy. W niektórych przypadkach, bez odpowiedniego leczenia, depresja może trwać znacznie dłużej, nawet lata.
NAWROTY DEPRESJI
Nawroty depresji są stosunkowo częste wśród nastolatków. Badania wskazują, że około 20-40% młodzieży może doświadczyć nawrotu w ciągu dwóch lat po zakończeniu leczenia. Nawroty mogą być wywołane przez różne czynniki, takie jak stresujące wydarzenia życiowe, brak odpowiedniego wsparcia społecznego, przerywanie leczenia, czy inne problemy zdrowotne.
Przyczyny depresji u nastolatków
Skłonność do depresji może być dziedziczona i bardzo często czynniki genetyczne mają wpływ na jej występowanie. Kolejną przyczyną mogą być czynniki biologiczne, czyli zaburzenia neurochemiczne, które obejmują zmiany w funkcjonowaniu neurotransmiterów w mózgu, takich jak serotonina, dopamina i noradrenalina, odpowiedzialnych za regulowanie nastroju i emocji. Czynniki psychologiczne i osobowościowe również odgrywają istotną rolę. Niską samoocenę często łatwo powiązać z depresją. Pesymistyczna postawa życiowa, nadmierna samokrytyka oraz trudności w radzeniu sobie ze stresem również mogą przyczyniać się do rozwoju depresji. Dodatkowo stresujące wydarzenia życiowe takie jak śmierć jednego z rodziców, rozwód rodziców, problemy w relacjach z rówieśnikami, doświadczenia przemocy lub znęcania się, mogą wywołać lub nasilić objawy depresyjne.
Innym ważnym aspektem są problemy w szkole lub w domu. Nastolatki, które doświadczają trudności akademickich, napięć rodzinnych, konfliktów z rodzicami lub nadmiernych oczekiwań ze strony rodziców, są bardziej narażone na depresję. Traumy, takie jak doświadczenie fizycznego lub emocjonalnego nadużycia, wypadku lub innych traumatycznych zdarzeń, również znacznie zwiększają ryzyko depresji.
Izolacja społeczna i brak wsparcia to kolejne czynniki, które mogą wpływać na samopoczucie młodych ludzi. Młodzież, która czuje się odizolowana, odrzucona przez rówieśników, bez przyjaciół lub wsparcia, może być bardziej podatna na depresję. Podobnie, choroby przewlekłe takie jak astma, cukrzyca czy choroby autoimmunologiczne często idą w parze z problemami psychicznymi, w tym z depresją. Użycie substancji psychoaktywnych – nadużywanie alkoholu lub narkotyków może być sposobem radzenia sobie z depresją, ale również przyczyniać się do jej rozwoju lub pogłębienia. Na koniec, zmiany hormonalne, które zachodzą w okresie dojrzewania, mogą wpływać na nastrój i emocje, sprzyjając występowaniu depresji. Warto pamiętać, że niezależnie od przyczyny depresji u dzieci i młodzieży, konieczne jest szybkie działanie, aby w ewentualnym zaawansowanym stadium nie doszło do próby samobójczej.
Jak rozpoznać depresję u dziecka?
Rodzice odgrywają kluczową rolę w tym, aby zaburzenia depresyjne rozpoznać jak najwcześniej. Rozumienie objawów i zachowań, które mogą wskazywać na depresję, jest istotne, aby móc szybko zareagować i uzyskać odpowiednią pomoc. Warto zwrócić uwagę na wszelkie wymienione wyżej objawy.
Wśród alarmujących zachowań należy zwrócić uwagę na wypowiedzi o winie, bezwartościowości lub beznadziejności, które sugerują, że dziecko czuje się bezwartościowe lub obwinia się za różne sytuacje. Dodatkowo autoagresja lub samookaleczenie, a także każda wzmianka o śmierci, samobójstwie czy zniknięciu powinna być traktowana bardzo poważnie.
W odpowiedzi na takie sygnały warto zacząć od spokojnej, wspierającej rozmowy. Z pewnością nie może to pozostać tematem tabu. Zadając otwarte pytania i słuchając bez oceniania, można dać znać dziecku, że jest się dostępnym, aby pomóc i wspierać.
Nie należy zwlekać z poszukiwaniem profesjonalnej pomocy i skontaktować się z psychologiem i psychiatrą, który może ocenić sytuację i zasugerować odpowiednie kroki. W domu można zapewnić stabilne i bezpieczne środowisko poprzez regularne rutyny, zdrowe posiłki, wsparcie w codziennych obowiązkach i zachęcanie do aktywności fizycznej.
Dodatkowo zdobywanie wiedzy na temat depresji pomoże lepiej zrozumieć, czego doświadcza dziecko, co ułatwi budowanie empatii i skuteczne wsparcie. Obserwacja i odpowiednia reakcja na te sygnały może znacznie pomóc dziecku w powrocie do zdrowia.
Jak leczyć depresje u nastolatków?
Leczenie depresji u nastolatków wymaga wszechstronnego podejścia, które łączy rozmowy z terapeutą, możliwość zastosowania leków, a także wsparcie w szkole i w domu. Głównym elementem leczenia jest psychoterapia, czyli regularne spotkania z terapeutą, który pomaga młodemu człowiekowi zrozumieć swoje emocje, nauczyć się radzenia sobie z trudnościami, poprawić komunikację z innymi oraz wzmocnić relacje z bliskimi.
W niektórych przypadkach, zwłaszcza gdy depresja jest silna, lekarz może zaproponować leki. Są one starannie dobierane i stosowane pod kontrolą specjalisty, aby pomóc poprawić samopoczucie. Leczenie może również obejmować wsparcie w szkole, na przykład pomoc w zarządzaniu obciążeniem szkolnym lub wsparcie w trudnych sytuacjach edukacyjnych.
Ważne jest również, aby nastolatek miał zdrowy styl życia, co obejmuje regularną aktywność fizyczną, odpowiednią ilość snu i zbilansowaną dietę. Ruch na świeżym powietrzu, odpowiednia ilość odpoczynku oraz zdrowe odżywianie mogą znacząco poprawić nastrój i ogólny stan zdrowia.
Depresja u nastolatków – jak pomóc?
Jeśli w ciągu ostatnich tygodni można było zauważyć niepokojące objawy depresji, ważne jest, aby nie zwlekać z konsultacją z psychologiem lub psychiatrą. Profesjonalna diagnoza i wczesne leczenie mogą znacząco poprawić perspektywy zdrowienia i dalszy jej rozwój.
Pomoc w organizacji codziennego życia jest również ważna, ponieważ depresja może utrudnić nastolatkom wykonywanie codziennych zadań i obowiązków. Zachęcanie do podejmowania nawet małych aktywności może znacznie pomóc.
