Somatyczne objawy zaburzeń psychicznych

Bóle głowy i pleców, uczucie duszności, kołatanie serca, problemy trawienne, bezsenność, problemy skórne, zmęczenie i obniżona odporność – utrzymujące się przez dłuższy czas objawy, które sprawiają, że niemal każdy uda się na wizytę do lekarza. Zdziwienie następuje, kiedy wyniki przeprowadzonych badań okazują się w normie, a mimo to objawy wciąż się utrzymują. Pacjent kierowany jest wówczas na kolejne badania do momentu, aż lekarze rozłożą ręce… nie potrafią namierzyć przyczyny dolegliwości. Wtedy na scenę wkraczają psychiatra i psycholog.
Somatyczne objawy zaburzeń psychicznych

Kiedy lekarze rozkładają ręce – droga od internisty do psychologa 

Zaburzenia somatyzacyjne nie należą do rzadkości. Trudno jest jednak określić dokładną skalę problemu, ponieważ osoby dotknięte związanymi z nimi dolegliwościami, potrafią latami krążyć od lekarza do lekarza. Wykonują kolejne, coraz bardziej specjalistyczne badania, które nie wykazują odstępstw od normy, aż w końcu trafiają do specjalisty, który sugeruje wizytę u psychologa albo psychiatry. 

U osób zmagających się z zaburzeniami somatyzacyjnymi pierwsze objawy pojawiają się na ogół przed 30 rokiem życia. Statystycznie częściej dotykają one kobiet niż mężczyzn. Z jakimi dolegliwościami zgłaszają się do psychologa? Najczęściej są to długotrwałe bóle w różnych miejscach na ciele lub wewnątrz ciała, mowa tutaj np. o bólu głowy, pleców, klatki piersiowej, brzucha, a także alergiach skórnych i ogólnym dyskomforcie fizycznym. Pacjenci skarżą się również na dolegliwości ze strony układu trawiennego takie jak biegunki, zatwardzenia, wymioty czy nudności. Występują także dysfunkcje układu rozrodczego obejmujące niechęć do kontaktów fizycznych, spadek libido, zaburzenia erekcji, a także rozregulowanie cyklu menstruacyjnego. Każdy przypadek jest jednak niezwykle skomplikowaną, indywidualną historią, dlatego nie u wszystkich wystąpią jednakowe objawy. Odczuwane dolegliwości mogą mieć również różne nasilenie, a także możliwe jest również wystąpienie innych, mniej typowych objawów. 

Zdiagnozuj i… wylecz! 

Zaburzenia somatyzacyjne to nie wyrok – nie muszą pozostać z pacjentem do końca życia. Sposobem na przywrócenie ciału dawnego stanu jest terapia, jednak aby zrozumieć, jak działa proces leczenia, należy zagłębić się w przyczyny występowania zaburzenia. Jak w przypadku większości schorzeń psychicznych, tak i tym razem, trudno jest o pewne i pozbawione wątpliwości wyjaśnienie ich genezy. Badacze opierają się raczej na teoriach tłumaczących powody dolegliwości. Uważa się, że zaburzenia somatyzacyjne mają swoje źródło w traumatycznych wspomnieniach – są niejako mechanizmem obronnym organizmu, który poprzez zwrócenie uwagi na fałszywe, fizyczne symptomy, odwraca uwagę osoby od sfery psychicznej. To tak, jakby przeobrażał psychiczny dyskomfort w ten odczuwany fizycznie. 

Jak leczyć zaburzenia somatyzacyjne? 

Zaburzenia somatyzacyjne mają ogromny wpływ na codzienne funkcjonowanie człowieka, a bez odpowiedniej interwencji mogą się nasilać, utrudniając pracę czy nawet wykonywanie najprostszych czynności.  

Najskuteczniejszym sposobem leczenia jest oczywiście psychoterapia, a w szczególności nurt poznawczo-behawioralny, a także psychodynamiczny. W niektórych przypadkach konieczne jest włączenie leczenia farmakologicznego, np. w formie leków przeciwdepresyjnych. 

Data aktualizacji wpisu - 17 kwietnia, 2025
Chcesz z nami porozmawiać?

Jako Psycholog Wrocław pomagamy w wielu problemach. Możemy spotkać się w naszym gabinecie lub online!

Umów wizytę
Picture of Redaktor

Redaktor

W Mentali pracujemy nad tym, aby wszystkie artykuły dostarczały Ci jak najszerszej i najkonkretniejszej wiedzy! Obserwuj nasze aktualności!

Specjaliści, którzy pomogą

Magdalena Samulik
Magdalena
Samulik
Psycholog / Psychodietetyk
Umów wizytę
Aleksandra Cieloch
Aleksandra
Cieloch
Psycholog
Umów wizytę
Aleksandra Stec
Aleksandra
Stec
Psycholog / Psycholog młodzieży / Terapeuta uzależnień
Umów wizytę
Emilia Król
Emilia
Król
Psycholog / Psycholog sportu
Umów wizytę
Ewa Klusek
Ewa
Klusek
Psycholog / Psycholog młodzieży
Umów wizytę
Kacper Mikuła
Kacper
Mikuła
Psycholog
Umów wizytę
Małgorzata Otrębska
Małgorzata
Otrębska
Psycholog / Psycholog dziecięcy / Psycholog seniorów
Umów wizytę
Michalina Iżycka-Worhacz
Michalina
Iżycka-Worhacz
Psycholog / Seksuolog
Umów wizytę
Natalia Miszczyszyn
Natalia
Miszczyszyn
Psycholog / Psychoterapeuta / Seksuolog
Umów wizytę
Olga Szewczyk
Olga
Szewczyk
Psycholog / Psycholog dzieci i młodzieży
Umów wizytę
Paulina Michalczuk
Paulina
Michalczuk
Psycholog
Umów wizytę
Paulina Pióro
Paulina
Pióro
Psycholog / Psycholog dzieci i młodzieży
Umów wizytę
Sandra Rekowska
Sandra
Rekowska
Psycholog / Dietetyk / Psycholog dziecięcy
Umów wizytę
Wojciech Nowak
Wojciech
Nowak
Psychoterapeuta / Pedagog
Umów wizytę
Krzysztof Goljanek
Krzysztof
Goljanek
Psycholog
Umów wizytę
Maria Siemienic-Maślanka
Maria
Siemieniec-Maślanka
Psycholog
Umów wizytę
Adrianna Walkowiak
Adrianna
Walkowiak
Psycholog / Seksuolog / Psychoterapeuta
Umów wizytę